İngiltere'deki bir müzayede satıldığı fark edilen milattan önce 6. Yüzyıl’a tarihlenen Aydın'ın Milet Antik Kenti kökenli kore torsosu, Türkiye'nin girişimleriyle yurda gönderilmek üzere Türkiye'nin Londra Büyükelçiliğine teslim edildi.
Teslim etkinliğinde Türkiye'nin Londra Büyükelçisi Osman Koray Ertaş, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanı Zeynep Boz ile Londra Metropolitan Polisi yetkilileri bir araya geldi.
Etkinlikte konuşan Büyükelçi Ertaş, tarihi eserlerin geldikleri ülkelerde korunmasının toplumsal bir sorumluluk olduğunu vurgulayarak, bu noktada Türk kurumları ile Londra Metropolitan Polisi'nin sanat ve tarih eserleri konusundaki işbirliğinin önemine dikkat çekti.
Türkiye ile İngiltere'nin stratejik ortaklar olduğunu ifade ederek aylardır devam eden bir sürecin sonuç verdiğini belirten Ertaş, Kültür ve Turizm Bakanlığının liderliğinde Dışişleri, Adalet ve İçişleri Bakanlıklarının etkin çabalarıyla dünya genelinde Türkiye'den kaçırılan tarihi eserleri ülkeye geri getirmek için çalıştıklarını ifade etti.
Ertaş, bu hedefe yönelik olarak idari ve hukuki yolları ciddi ve etkili bir şekilde kullandıklarını belirtti ve milattan önce 6. yüzyıla tarihlenen kore torsosunun Aydın'ın Milet Antik Kenti'nden çıkan bir eser olduğunu aktardı. Ertaş, "Birleşik Krallık polisiyle yaptığımız işbirliği sayesinde, bu muazzam eseri tekrar ait olduğu yere, memleketimize kazandırıyoruz." dedi.
"Bir kültür varlığının çalıntı olup rahat rahat satılabilmesi kabul edilebilir bir şey olamaz."
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanı Boz, Milet kökenli eserin, arkaik döneme ait bir kadın heykelinin vücut kısmı olduğunu açıkladı. Boz, Londra'nın sanat pazarının oldukça geniş olduğunu ve birçok satışın titizlikle takip edilmesi gerektiğini vurgulayarak, Bakanlık ekiplerinin müzayedelerde satılan eserleri ve geçmiş bilgileri detaylı bir şekilde incelediğini ifade etti.
Boz, bugün iadesi yapılan kore torsosuyla ilgili olarak şunları söyledi: "2021 yılında gerçekleştirilen bir satışa ilişkin yaptığımız incelemede, bu eserin satışa çıktığını tespit ettik. Dışişleri Bakanlığına çeşitli raporlar sunarak konuyu ilgili ülkeye ilettik. Metropolitan Polisi, bu durumu eseri satışa sunan müzayede eviyle ele alarak, sunduğumuz dokümanlar ve eserin Anadolu kökenli olduğunu ispatlamaya yönelik raporlarımız sayesinde bu eserin Türkiye'ye iadesini sağlamış oldu."
İngiltere müzelerinden son dönemde kaybolan ya da çalınan eserlere ilişkin haberlere ilişkin de açıklama yapan Boz, şunları söyledi: "Müzecilik dünya genelinde zor bir iştir. İnsanın dahil olduğu bir süreçte her türlü olasılığı gözetmek gerekir. Bu durumda müzelerde iyi bir risk yönetimi çalışması yapılması gerekir. Tabii bazen her türlü çalışmaya rağmen başımıza gelen birtakım olumsuzluklar da karşımıza çıkabilir. Şu an İngiltere müzelerinin bu tür üzücü ve sıkıcı durumlar yaşadığını görüyoruz. Bizler kültür profesyonelleri olarak bunlara sevinecek durumda değiliz. Herhangi şekilde bir kültür varlığının zarar görmesi, yanlış ellere geçmesi veya herhangi bir metaymış gibi hele ki çalıntı olup rahat rahat satılabilmesi bizler için kabul edilebilir bir şey olamaz." dedi.
"İngiltere'de sergilenen eserlerin iadesi için çalışmalar hız kesmeden devam edecek" diye belirten Boz, Türkiye'nin başka ülkelerle tarihi eserler konusunda işbirliği yaptığını vurgulayarak, İngiltere'ye bu konuda destek vermeye hazır olduklarını ifade etti.
Çalıntı eserlerin tespiti ve iadesi konusunda yapılan anlaşmalara değinen Boz, "Aynı işbirliğini İngiltere ve herhangi bir müzeyle yapmaktan geri durmayız." dedi.
Türkiye kökenli eserlerin İngiliz müzelerinde sergilendiğini belirten Boz, "Tarihsel süreçte buraya gelmiş eserlerin iadesiyle ilgili çalışmalarımız da hız kesmeden devam edecek. Bundan vazgeçmemiz mümkün değil." dedi.
Boz, İngiltere müzelerinden kaybolan ve çalınan eserler arasında Türk eseri olup olmadığına dair müzelerin soruşturmalarını sürdürdüklerini belirterek, "Özel olarak sorduğumuz birkaç eserle ilgili de gerekli incelemeyi yaparak bilgi vermeleri konusunda anlaştık. Birtakım eserlerin kaçak kökenine ilişkin soruşturma yaparak sonuçları da kendileriyle paylaşacağız." diye belirtti.
Ceyda Baş ve Yağmur Ece Nisanoğlu tarafından editlendi.