2024 yeni başlamışken Axiom-3 göreviyle ilk Türk astronot UUİ’ye gitti. Peki Alper Gezeravcı kimdir ve katıldığı bu görev neyi amaçlıyor?
Axiom-3
Dört astronot; 18 Ocak 2024 Perşembe günü (Türkiye saatiyle 19 Ocak 00:49) SpaceX’in Falcon 9 roketiyle Dünya’dan havalandı. Normalde çarşamba günü havalanacak olan uzay aracının kalkışı son kontrollerin tamamlanması için 1 gün ertelenmişti. NASA’nın Kennedy Uzay Merkezi’nden havalanan ekip, 20 Ocak 2024 Cumartesi günü Uluslarası Uzay İstasyonu’na (UUİ)/International Space Station (ISS) vardı. Teksas merkezli start-up şirketi Axiom Space tarafından düzenlenen yolculuk, şirketin üçüncü organizasyonu oldu. İlk iki Axiom görevinde olduğu gibi bu sefer de SpaceX, Freedom adlı Crew Dragon uzay gemisinin ve Falcon 9 roketinin tedariğini üstlendi.
Mayıs 2023’te gerçekleşen Axiom-2 görevinde de, iki Amerikalı ve iki Suudi Arabistanlı astronotlar 8 günlük görev için UUİ’ye gönderilmişti. Biyomedikal alanında araştırmacı ve bilim insanı Rayyanah Barnawi, Axiom-2 uçuşuna katılarak ilk kadın Arap astronot olmuştu.
Ek olarak Axiom, 1998 yılında yörüngeye fırlatılan, 2000 yılından beri de aktif olarak kullanılan ve 2030 yılı civarında görev süresi tamamlanacak olan UUİ’nin yerine geçmesi planlanan ticari bir uzay istasyonu inşa ediyor.
İlk Türk astronot olan Alper Gezeravcı da Axiom-3 ekibinin içinde yer alıyor. Gezeravcı’ya yolculuk sırasında İtalya, İspanya ve İsveç’ten gelen üç astronot eşlik etti. Gezeravcı’nın yol arkadaşları; İtalyan Hava Kuvvetlerinden pilot Walter Villadei, Avrupa Uzay Ajansı’nı temsilen İsveçli Marcus Wandt ve 65 yaşındaki İspanyol kökenli Amerikalı emekli NASA astronotu Michael Lopez-Alegria. Michael Lopez-Alegria, Axiom-3 ekibinin misyon lideri olarak UUİ’ye altıncı uçuşunu gerçekleştirdi.
https://foto.sondakika.com/haber/2024/02/02/ilk-turk-astronot-alper-gezeravci-nin-uzay-2-16804448_amp.jpg
Axiom, uçuşu “UUİ’ye ekibin tümü Avrupalı olan ilk ticari astronot görevi” olarak tanıttı.
Uçuş, tüm koltukların hükümetler ve uzay ajansları tarafından satın alındığı ilk Axiom görevi oldu. Yani, Alper Gezeravcı’nın biletinin ücretini Türkiye Cumhuriyeti ödedi. Astronotların bir diğer ortak noktası da hepsinin askeri pilotluk geçmişlerinin olması.
Ticari tarafıyla eleştirilen uçuşta, her bir koltuğun en az 55 milyon dolara mal olduğu biliniyor.
UUİ’ye varan ekip, orada halihazırda bulunan ve farklı ülkelerden gelen (Japonya, ABD, Danimarka ve Rusya) 7 astronot tarafından sıcak bir şekilde karşılandı.
UUİ Komutanı Andreas Mogensen’ın da söylediği gibi "Uzay istasyonundaki milletlerin sayısını dörtten sekize çıkardık… bence bu, bu … uluslararası işbirliğinin büyük bir kanıtıdır."
https://scitechdaily.com/images/Axiom-Mission-3-Astronauts-and-Expedition-70-Crew-Members.jpg
Axiom 3 ekibinin uzaya götürdükleri eşyalar arasında, “Nobel Ödülü madalyası” (İsveç), “Fusilli (Burgu) makarna” (İtalya), yörük kültürüne ait semboller ve Türk bayrağı var.
Bu 4 astronot, iki hafta boyunca UUİ’de kalacak ve 30’dan fazla deney gerçekleştirecek. Deneylerin daha çok uzayın ve uzay yolculuklarının insan vücudu üzerindeki etkileri ile ilgili olması planlanıyor. Örneğin, Gezeravcı “VOKALKORD” adı verilen ve UUİ’deki az yer çekiminin sebep olduğu rahatsızlıkların yapay zeka yardımıyla ses frekanslarına bakılarak tanımlanmasını amaçlayan bir çalışma yürütecek. Kısacası, sesteki frekans değişimlerinden yer çekimi az olan ortamın insan vücudu üzerindeki etkileri incelenecek.
İlk Türk Astronot - Alper Gezeravcı
Aralık 1979’da Mersin’in Silifke ilçesinde doğan Gezeravcı, İstanbul Hava Harp Okulundan elektronik mühendisliği alanından mezun oldu. Daha sonra, Wright-Patterson Hava Kuvvetleri Üssündeki Hava Kuvvetleri Teknoloji Enstitüsünde yüksek lisans yaptı. 15 yıl Türk Hava Kuvvetleri’nde savaş pilotluğu yapan Gezeravcı, 7 yıl boyunca da Türk Hava Yolları’nda kaptan pilot olarak çalıştı. Gezeravcı’nın son görevi ise Adana'daki 10'uncu Üs Komuta Birimi'de Standardizasyon Filosu Akademik Kanat Komutanlığıydı.
Axiom 3 görevine katılarak uzaya giden ilk Türk olma ünvanını alan Gezeravcı, iki hafta içinde UUİ’de 13 deneye katılacak.
Gezeravcı, Dragon kapsülünden sosyal medya platformu X üzerinden yaptıkları canlı yayında, Mustafa Kemal Atatürk’ün “İstikbal göklerdedir” sözünü tekrarladı ve uzun zamandır hayalini kurduğu bu yolculuğun harika geçtiğini belirtti.
Sonuç olarak Gezeravcı Türkiye’nin ilk astronotu oldu, böylelikle Türkiye uzay araştırmaları konusunda bir adım attı. Gezeravcı’nın, Türkiye’nin uzay araştırmalarındaki yerinin güçlendirilmesi konusunda bir ilham kaynağı olması umuluyor.
https://image.milimaj.com/i/milliyet/75/869x477/65ba65b1721699be74ea8667.jpg
Çağan Alp Sargın ve Yağmur Ece Nisanoğlu tarafından editlendi.
Kaynakça:
“Alper Gezeravcı.” Axiom Space, www.axiomspace.com/astronaut/alper-gezeravci. Accessed 24 Jan. 2024.
“Astronauts from Turkey, Sweden and Italy Launch to Space Station on Latest Chartered Flight.” NBC News, 18 Jan. 2024, www.nbcnews.com/science/space/astronauts-turkey-sweden-italy-launch-space-station-latest-chartered-f-rcna134618. Accessed 24 Jan. 2024.
“European Crew Arrives at ISS on Private Mission.” Phys.org, Phys.org, 21 Jan. 2024, phys.org/news/2024-01-european-crew-iss-private-mission.html. Accessed 24 Jan. 2024.
Gorman, Steve. “Four Astronauts, Including Turkey’s First, Arrive at Space Station.” Reuters, 20 Jan. 2024, www.reuters.com/technology/space/four-astronauts-including-turkeys-first-arrive-space-station-2024-01-20/. Accessed 24 Jan. 2024.
“İlk Türk Astronot Gezeravcı Deney Çalışmalarını Sürdürüyor.” Trthaber.com, TRT Haber, 24 Jan. 2024, www.trthaber.com/haber/bilim-teknoloji/ilk-turk-astronot-gezeravci-deney-calismalarini-surduruyor-831682.html. Accessed 24 Jan. 2024.
“İlk Türk Astronot Gezeravcı’nın Uzaydaki Ilk Sözü ‘İstikbal Göklerdedir’ Oldu.” Aa.com.tr, 2024, www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/ilk-turk-astronot-gezeravcinin-uzaydaki-ilk-sozu-istikbal-goklerdedir-oldu/3113161. Accessed 24 Jan. 2024.
“İlk Türk Astronotumuz Alper Gezeravcı’nın Uzay Yolculuğu Başladı.” TÜRKİYE BİLİMSEL ve TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU, 19 Jan. 2024, www.tubitak.gov.tr/tr/haber/ilk-turk-astronotumuz-alper-gezeravcinin-uzay-yolculugu-basladi. Accessed 24 Jan. 2024.
Skipper, Joe, et al. “Crew with First Astronaut from Turkey Launched on Flight to Space Station.” Reuters, 19 Jan. 2024, www.reuters.com/technology/space/crew-with-first-astronaut-turkey-set-launch-space-station-2024-01-18/. Accessed 24 Jan. 2024.
Wattles, Jackie. “SpaceX Launches First Turkish Astronaut Aboard Private European Space Mission.” CNN, CNN, 18 Jan. 2024, edition.cnn.com/2024/01/18/world/axiom-3-spacex-nasa-launch-scn/index.html. Accessed 24 Jan. 2024.
Comentários