Aylardır beklenen, sosyal medyada gündem konusu olan Spotify Wrapped; yakın zamanda yayınlandı. Peki bir müzik platformunun her aralık yayınladığı yıllık özetler neden bu kadar odak noktası oldu?
İlk defa 2016’da bir pazarlama kampanyası olarak başlayan Spotify Wrapped, sizin yıl boyunca en çok dinlediğiniz şarkılar, şarkıcılar ve toplam dinleme sürenizden oluşan bir liste sunuyor.
Geçtiğimiz sene Spotify Wrapped, bütün bu bilgilerin yanı sıra dinleyici profillerini de içeren yıl özetini 30 Kasım’da yayınlamıştı. Bu sene de 29 Kasım’da yayınlanan Wrapped, bir kahraman ya da “anti-kahraman” kişiliğinizi içeriyor. Dinleyiciler, dinleme alışkanlıklarına göre Zaman Yolcusu, Vampir, Hipnozcu gibi kahramanlar ile eşleştiriliyor. Projenin direktörü olan Marie Rönn, bir sonraki Wrapped’i düşünmeye daha içinde olduğumuz sene bitmeden başladıklarını söylemişti. Nisan ve Mayıs aylarında ise bu etkileşimli sistemin tasarımı üzerine çalışmaya başladıklarından bashetmişti.
Spotify Wrapped’in neden bu kadar ilgi uyandırdığını düşünürsek ise göz önüne almamız gereken üç faktör bulunuyor: paylaşım kültürü, öznellik, ve erişilemezlik.
Spotify Wrapped, 7’den 70’e herkesin tek tıkla Instagram hikayelerinde paylaşabileceği bir görsel oluşturuyor. Sprout Social tarafından yapılan araştırmaya göre, geçtiğimiz sene kampanyanın başlangıcından itibaren üç gün içinde Spotify Wrapped hakkında yapılan paylaşım sayısı 425 milyon oldu. 2021’e göre ise %15 sosyal medya etkileşiminde hacim artışı gözlemlendi.
Spotify Wrapped’in paylaşım kültüründen faydalanması aslında FOMO (fear of missing out/dışarıda kalma korkusu) olarak adlandırılan bir duyguya dayanıyor. FOMO, diğer herkesin yaptığı bir şeyden eksik kalmaktan korkmak olarak adlandırılıyor ve özellikle şu an içinde olduğumuz çağda sosyal medya ile oldukça ilişkili ilerliyor. Herkesin paylaştığı bir şeyi paylaşma isteği diğerlerine de yayılıyor, ve bu şekilde kelebek etkisi halinde herhangi bir paylaşım trendinin yayılması kolaylaşıyor. Aslında aşırı paylaşımcı bir kültürün oluşması da FOMO’ya dayanmış oluyor.
Spotify Wrapped’in başarısını getiren en önemli ikinci faktör ise kişiselleştirilmiş bir veri ortaya koyması. Kendiniz hakkında yeni bir şey keşfetmek, bir yıl boyunca yaptığınız bir aktivitenin analizini görmek aslında sizin kendinizi daha yakından tanımanızı sağlıyor. Ayrıca geçtiğimiz senelerde gelen müzik aura’sı, dinleme kişiliği gibi çeşitli analizler de deneyime tat katıyor.
Her bir kişinin paylaşımının farklı ve öznel olması da yine bu pazarlama kampanyasının avantajlarından biri. UGC (user generated content/kullanıcı tarafından geliştirilmiş içerik) olarak adlandırılan verilerin ya da içeriklerin paylaşılması, yani aslında markanın pazarladığı hikayenin kişisel olması pazarlamanın daha verimli olmasını sağlıyor.
Northwestern Üniversitesi’nde profesör olan Brian Uzzi, aslında Spotify Wrapped’ı bir “ters Noel hediyesi” olarak tanımlamış. Yılbaşı’nda siz arkadaşlarınıza, yakınlarınıza hediye alırken onların ilgi alanlarını ve zevklerini tahmin ederek planlama yapıyorsunuz. Spotify ise size tamamen özelleştirilmiş ve zevklerinize dayanan bir hediye sunuyor. Yani insanlara ne istediğinizi değil, halihazırda neyi beğendinizi ve neye ilgi duyduğunuzu göstermek için bir yolunuz oluyor.
Benim fikrimde Wrapped’ın ilgi odağı olmasının bir sebebi de yılın diğer zamanlarında erişilemez olması. Örneğin en çok dinlediğiniz şarkıları farklı dönemler bazında görebildiğiniz Recieptify ya da last.fm gibi siteler bulunsa da toplam dinleme süreniz ya da yıl boyu en çok dinlediğiniz şarkılar gibi veriler Spotify tarafından tamamen ulaşılamaz tutuluyor. Bu da aslında sizin içinizde “Acaba en çok dinlediğim şarkı ne çıkacak?”, “Acaba geçen sene dinlediğimden daha uzun süre dinlemiş miyimdir?” ya da “Umarım o utanç verici şarkılar çıkmaz.” gibi düşünceleri uyandırabiliyor.
Tabii ki bahsettiğim üzere bazı verilerinize yılın her vaktinde ulaşmanız mümkün, bu sitelerin bir örneği Receiptify. Receiptify da Spotify Wrapped gibi paylaşılabilir bir görsel oluşturuyor ancak bu sadece son ayda en çok dinlenen 10 şarkı ya da şarkıcınızı gösteriyor. Yine Receiptify da bu paylaşım kültürü ve FOMO’nun etkisiyle aylık paylaşım yapılan bir trende dönüşmüştü. En ilginç ve etkileyici istatistikleri ortaya çıkaran sitelerden biriyse Judge My Music AI (Müziğimi Yargıla Yapay Zekası). Bu site dinlediğiniz şarkıların ne kadar kötü olduğunu yargılıyor ve oldukça komik bilgiler öne sürüyor.
Geçtiğimiz günlerde Spotify Wrapped için bekleyişimiz sona erdi, peki sizin bu seneki özetiniz nasıl?
Kaynakça:
(2022, Aralık). Spotify Wrapped is being shared by millions worldwide, is it marketing genius?. Marketi̇ng Mag. https://www.marketingmag.com.au/featured/spotify-wrapped-is-being-shared-by-millions-worldwide-is-it-marketing-genius/
(2022, Kasım). Marie Rönn, Global Group Creative Director, works across Spotify to bring Wrapped 2022 to life. Newsroom Spoti̇fy. https://newsroom.spotify.com/2022-11-30/marie-roenn-global-group-creative-director-works-across-spotify-to-bring-wrapped-2022-to-life/
Mandell, N. (2021, Aralık). What makes Spotify's Wrapped such a popular end-of-year tradition? FOMO. Usa Today. https://www.kellogg.northwestern.edu/faculty/uzzi/htm/papers/USAToday-Spotify-December2021.pdf
Woods, K. (2022, Aralık). Spotify Wrapped: what marketers can learn from the viral campaign. Sprout Soci̇al. https://sproutsocial.com/insights/spotify-wrapped/
Ekstra Linkler:
Receiptify: https://receiptify.herokuapp.com/
Judge My Music AI: https://pudding.cool/2020/12/judge-my-spotify/
Comments