top of page
Yazarın fotoğrafıSahra Kurt

Yaz Olimpiyatları: Küresel Bir Gelenek

Spor ve kültürü birbirine bağlayan önemli bir gelenek olan Olimpiyat Oyunları, 2.000 yılı aşkın bir geçmişe sahiptir. Olimpiyat geçmişi kopuk kopuk olsa da düzenlenen tüm oyunlar birbirine bağlıdır. Antik Yunanlılar tarafından düzenlenen ilk festivaller bugünün olimpik ruhun özünü oluşturan değerleri ortaya koymuştur. Resmi Oyunların ilk yazılı kanıtı, Yunanlıların zamanı Olimpiyat Oyunlarının arasındaki süreyle ölçmeye başladıkları M.Ö. 776 yılına dayanmaktadır.

İlk Olimpiyat Oyunları her dört yılda bir Zeus onuruna düzenlenmiştir. O zamandan itibaren Olimpiyat Oyunları, toplumun yapısındaki gelişmeler ile birlikte kendini yenilemiş ve geliştirmiştir. Kadın haklarındaki gelişmeler ile olimpiyatlarda kadınlar da yer almaya başlamış, teknolojik gelişmelerin sağladığı imkanlar ile oyunlar geliştirilmiş ve yeni spor dalları eklenmiştir. Günümüz Olimpiyat Oyunları tarihteki tüm bu gelişmelerin izlerini taşımakta ve günümüz kültürüyle gelişmeye devam etmektedir.

Yaz Olimpiyatları, 1896’dan beri Olimpiyat Oyunlarının bir parçası olarak düzenlenmektedir. Yaz Olimpiyatları sadece bir yarışma olmanın ötesinde dostluk, dayanışma ve adil oyun ruhuyla spor aracılığıyla gençleri eğiterek barışçıl bir dünya inşa edilmesine katkıda bulunmayı amaçlar. Yaz Olimpiyatları adil ve eşitlikçi bir bakış açısına sahiptir ve bu bakış açısına büyük önem verir.

Yaz Olimpiyatları, bu sene tekrardan Paris ev sahipliğinde gerçekleştiriliyor. 26 Temmuz- 11 Ağustos 2024 tarihleri arasında gerçekleştirilen 2024 Paris Yaz Olimpiyatları, Paris’in çeşitli kültürel mekanlarında yapılacak etkinliklerden oluşuyor. Paris, ev sahipliği statüsünün ötesinde üç defa ev sahibi olan tek şehir olarak Oyunların tarihinde de önemli bir yere sahiptir.

Paris’in Olimpiyat Oyunları için bu kadar sık tercih edilmesinin nedeni, Paris Belediyesinin bu oyunların düzenlenmesinde gösterdiği özendir. Paris Olimpiyat kültürüne gösterdiği özeni 1914'te olimpik hareketin kuruluşunun 20. yıl dönümü onuruna belediye binasında bir tören düzenleyerek göstermiştir. Ayrıca Paris’te yer alan çeşitli mekanlar, Olimpiyat Oyunlarının Paris’te düzenlendiği senelerde aktif bir şekilde kullanılmış ve olimpiyat kültürünün bir parçası haline gelmiştir.

Bu seneki oyunlar için toplam 206 ülkenin sporcuları, 32 Olimpik spor dalında Paris’te yarışacak, ayrıca sporcular dışında dünyanın dört bir yanından spor tutkunları da seyirci olarak katılım sağlayacak. Etkinlik programı bu sene futbol, yüzme, binicilik, atıcılık, atletizm, judo, eskrim, voleybol, kaykay, tırmanma, sörf, masa tenisi, jimnastik ve daha birçok dalda oyunlar içermektedir.

Türkiye de 2024 Paris Yaz Olimpiyatlarında başarılı sporcularıyla madalya almak için yarışan ülkelerden biridir. Yüzme, yelken, güreş, judo, kürek ve voleybolun da içinde olduğu toplamda 18 spor dalında 106 sporcu Türkiye adına Olimpiyat Oyunlarına katılmıştır.

Türkiye takımında birçok oyuncu geçmiş başarıları ile öne çıkıyor. Mete Gazoz bir altın olimpiyat madalyası ile okçuluk dalında, Busenaz Sürmeneli bir altın olimpiyat madalyasıyla Boks dalında, Taha Akgül biri altın biri bronz iki olimpiyat madalyasıyla güreş dalında, Hatice Kübra İlgin bir bronz madalyasıyla Taekwondo dalında, Ferhat Arıcan ise bir bronz madalyasıyla Cimnastik dalında bizi temsil edecek olan başarılı sporcular olarak dikkatleri üzerlerine çektiler. Bir diğer başarılı sporcumuz Voleybol Takım Kaptanı Eda Erdem’den ve takımından ise daha önceden elde ettikleri başarılar nedeniyle yaz olimpiyatlarında da büyük bir başarı bekleniyor.

2024 Yaz Olimpiyatları, birçok yönüyle diğer olmipyatlardan ayrılırken yine bir ilke imza atarak Açılış Töreni’ni 26 Temmuz’da stadyum dışında gerçekleştirdi. Sporu şehre taşıma amacı sürdürülerek Paris 2024 açılışı şehrin kalbinde, Sein Nehri’nde gerçekleştirdi. Sporcular törene tekneyle gelerek Milletler Geçidini seyrettiler, Cezayir kafilesini taşıyan tekne 1961'de Fransız polisi tarafından vurularak cesetleri Sein Nehri'ne atılan yüzlerce Cezayirli'yi nehire çiçekler atarak andı. Tunus ile aynı tekneyi paylaşan Türkiye'nin bayrağını ise olimpiyat şampiyonları milli boksör Busenaz Sürmeneli ve milli okçu Mete Gazoz taşıdı. Milli sporcular, ellerindeki Türk bayraklarını sallayarak izleyenleri selamladı. A Milli Kadın Voleybol Takımı ise başantrenör Daniele Santarelli'nin isteği üzerine katılmadı.

Olimpiyat Bayrağı Fransız jandarma Florian Isser tarafından teslim alındı ve at üzerinden köprüyü geçerek Trocaredo Meydanı'na geldi. Ülkelerin bayraklarını taşıyan sporcular, at üstündeki Isser’ı takip ederek meydandaki platforma çıktı. Törende ayrıca Moğolistan, İrlanda, Güney Kore gibi ülkelerin sporcuları renkli kıyafetleriyle ilgi çektiler, Türk sporcular ise kırmızı detaylarla süslenmiş mavi beyaz çizgili kıyafetleriyle törene katıldılar.

Törende, Olimpiyat Meşalesi'nin Louvre Müzesi, Notre Dame Katedrali, Alexandre Köprüsü ve Eyfel Kulesi gibi Paris'in simge yapılarında gezdirildiği senaryo ile önemli kültürel değerlere vurgu yapıldı. Geçit töreninde ise Lady Gaga, Aya Nakamura, Marina Viotti, Gojira ve Celine Dion sahne aldı. Törenin son bölümünde 2024 Yaz Olimpiyat Oyunları'nın ateşi yakıldı. Olimpiyat Meşalesi'ni eski Fransız futbolcu Zinedine Zidane, İspanyol tenisçi Rafael Nadal, eski ABD'li atlet Carl Lewis gibi isimler elden ele taşıyarak 1948 Londra Yaz Olimpiyatları'nda altın madalya kazanan 100 yaşındaki Fransız bisikletçi Charles Coste'ye teslim etti. Daha sonra Fransız judocu Teddy Riner ile eski atlet Marie-Jose Perec tarafından olimpiyat ateşi yakıldı.

Bastıran yağmura rağmen Açılış Töreni’nde Pont d'Austerlitz'den Eyfel Kulesi'ne kadar 6 km'den uzun nehir boyunca dans, canlı müzik ve akrobasi gösterileri sorunsuzca sergilendi.

Bu sıra dışı törendeki gösterilerden dansçıların, transların ve bir DJ'in, Hz. İsa'nın havarileriyle yediği son yemek olduğu söylenen Son Akşam Yemeği'ni hatırlatan pozlar verdiği sahne, eleştirilerin konusu oldu. Paris 2024 Sözcüsü Anne Descamps, yaptığı açıklamada, "Açıkçası hiçbir dini gruba saygısızlık yapma niyetimiz yoktu. Eğer herhangi birileri bundan rahatsız olduysa, elbette çok ama çok üzgünüz." dedi.

Farklı cinsel ve toplumsal cinsiyet kimliklerine hoşgörüyü teşvik etmeyi amaçlayan sahnede, Yunan tanrısı Dionysos rolünde neredeyse çıplak ve maviye boyanmış Fransız aktör Philippe Katerine de yer aldı. Kareografiyi düzenleyen yönetmen Thomas Jolly, Pazar günü BFM kanalına yaptığı açıklamada, "Fikir, Olimpos tanrılarıyla bağlantılı büyük bir pagan partisi yapmaktı." dedi. Törenin bir diğer dikkat çeken anlarından birinde, 1789 Fransız Devrimi'nden sonra XVI. Louis ile birlikte giyotinle idam edilen biri gösterildi. Jolly, "Elbette giyotin denen ölüm aracını yüceltmiyorduk." diye ekledi.

Yer verdiği etkinliklerden dolayı çeşitli konularda tartışmalara yol açsa da açılış, yapılan anketlere göre genel anlamda coşkulu programıyla beğeni topladı. Paris Yaz Olimpiyatları açılış töreninin ardından müsabakalarla yine aynı heyecanı koruyarak devam ediyor.

Son Yazılar

Hepsini Gör
bottom of page